Voorste hypofyse versus achterste hypofyse: verschil en vergelijking

De hypofysevoorkwab, of adenohypofyse, synthetiseert en scheidt hormonen af, zoals groeihormoon, prolactine en schildklierstimulerend hormoon. Het wordt gereguleerd door het vrijgeven en remmende hormonen uit de hypothalamus. Daarentegen slaat de achterkwab, of neurohypofyse, hormonen op die door de hypothalamus worden geproduceerd, namelijk oxytocine en antidiuretisch hormoon (ADH), ook bekend als vasopressine. Deze hormonen worden langs axonen van de hypothalamus naar de hypofyse achteraan getransporteerd voor opslag en afgifte.

Key Takeaways

1. De hypofysevoorkwab produceert en scheidt verschillende hormonen af, waaronder groeihormoon en prolactine, terwijl de hypofyseachterkwab twee hormonen opslaat en afgeeft, oxytocine en vasopressine.
2. De hypofysevoorkwab wordt gecontroleerd door het vrijgeven van hormonen uit de hypothalamus, terwijl de hypofyseachterkwab een verlengstuk is van de hypothalamus.
3. Schade aan de hypofysevoorkwab kan leiden tot een tekort aan oxytocine en vasopressine, terwijl schade aan de hypofysevoorkwab de aanmaak van meerdere hormonen kan beïnvloeden.

Voorste hypofyse versus achterste hypofyse

De achterste hypofyse is het achterste deel van de hypofyse dat zich onder de hypothalamus bevindt. Het is zo klein als een erwt en geeft twee hormonen vrij, oxytocine en antidiuretisch hormoon. Hypofysevoorkwab is een kleine ronde projectie ter grootte van een erwt aan de voorkant van de hypofyse onder de hypothalamus die zes verschillende hormonen vrijgeeft die verschillende lichaamsfuncties regelen.

Vergelijkingstabel

Kenmerk	Voorste hypofyse	Achterste hypofyse
Andere namen	adenohypofyse	Neurohypofyse
Embryonale oorsprong	ectoderm	Neuroectoderm (verlenging van de hypothalamus)
Locatie	Frontale kwab van de hersenen, onder de hypothalamus	Via de hypofysesteel verbonden met de hypothalamus
Celtypen	Zes verschillende celtypen, die elk een specifiek hormoon produceren	Bevat geen hormoonproducerende cellen
Functie	Produceert en scheidt zes hormonen af ​​die verschillende lichaamsfuncties reguleren	Slaat twee hormonen op die door de hypothalamus worden geproduceerd en geeft deze vrij
Hormonen geproduceerd	- Groeihormoon (GH) - Schildklierstimulerend hormoon (TSH) - Adrenocorticotroop hormoon (ACTH) - Follikelstimulerend hormoon (FSH) - Luteïniserend hormoon (LH) - Prolactine (PRL)	- Oxytocine - Antidiuretisch hormoon (ADH)
Regulatie	Gereguleerd door het vrijgeven en remmen van hormonen uit de hypothalamus	Direct gecontroleerd door de hypothalamus via zenuwimpulsen
Bloedtoevoer	Ontvangt bloed van het hypofysaire portaalsysteem, dat hormonen uit de hypothalamus transporteert	Ontvangt bloed uit de interne halsslagader

Wat is de hypofysevoorkwab?

De hypofysevoorkwab, ook bekend als de adenohypofyse, is een cruciaal onderdeel van het endocriene systeem dat zich aan de basis van de hersenen bevindt. Het speelt een cruciale rol bij het reguleren van verschillende fysiologische processen door de afscheiding van hormonen.

Structuur en locatie

De hypofysevoorkwab is een kleine klier ter grootte van een erwt die anatomisch verschilt van de hypofyseachterkwab. Het bevindt zich net onder de hypothalamus en is ermee verbonden via een netwerk van bloedvaten dat bekend staat als het hypofysaire portaalsysteem.

Hormonen geproduceerd

1. Groeihormoon (GH): GH reguleert de groei, celreproductie en regeneratie bij mensen en andere dieren. Het speelt een cruciale rol bij de groei en ontwikkeling van kinderen, maar ook bij het in stand houden van verschillende metabolische processen gedurende het hele leven.
2. Prolactine (PRL): Prolactine wordt voornamelijk geassocieerd met borstvoeding bij zoogdieren. Het stimuleert de melkproductie in de borstklieren van moeders die borstvoeding geven, waardoor borstvoeding wordt vergemakkelijkt.
3. Schildklierstimulerend hormoon (TSH): TSH stimuleert de schildklier om schildklierhormonen te produceren, die de stofwisseling, de energieproductie en het functioneren van verschillende organen en weefsels reguleren.
4. Adrenocorticotroop hormoon (ACTH): ACTH stimuleert de bijnieren om cortisol en andere glucocorticoïde hormonen te produceren. Deze hormonen spelen een cruciale rol in de reactie van het lichaam op stress, de immuunfunctie en de stofwisseling.
5. Follikelstimulerend hormoon (FSH) en Luteïniserend hormoon (LH): FSH en LH zijn gonadotrofinen die voortplantingsprocessen reguleren. Bij vrouwen stimuleert FSH de groei van follikels in de eierstokken, terwijl LH de ovulatie veroorzaakt en de productie van geslachtshormonen reguleert. Bij mannen stimuleert FSH de spermaproductie, terwijl LH de productie van testosteron in de testikels stimuleert.
6. Melanocytstimulerend hormoon (MSH): MSH reguleert de huidpigmentatie en speelt een rol bij de eetlust en seksuele opwinding, hoewel de betekenis ervan bij mensen minder uitgesproken is vergeleken met andere soorten.

Regulatie

De afscheiding van hormonen door de hypofysevoorkwab wordt strak gereguleerd door de hypothalamus, een gebied in de hersenen dat zich boven de hypofyse bevindt. De hypothalamus produceert en geeft verschillende afgevende en remmende hormonen af, die via het hypofysaire portaalsysteem naar de hypofysevoorkwab reizen. Deze hypothalamische hormonen stimuleren of remmen de uitscheiding van specifieke hypofysehormonen, waardoor de homeostase behouden blijft en verschillende fysiologische processen in het lichaam worden gereguleerd.

Wat is de achterste hypofyse?

De achterste hypofyse, ook bekend als de neurohypofyse, is een essentieel onderdeel van het endocriene systeem dat zich aan de basis van de hersenen bevindt. Het speelt een cruciale rol bij de opslag en afgifte van hormonen die door de hypothalamus worden gesynthetiseerd.

Structuur en locatie

De hypofyseachterkwab is een uitbreiding van het neurale weefsel van de hypothalamus en is anatomisch verschillend van de hypofysevoorkwab. Het bestaat voornamelijk uit zenuwvezels en gliacellen. De hypofyseachterkwab is verbonden met de hypothalamus door een structuur die het infundibulum wordt genoemd en waar axonen van hypothalamische neuronen doorheen gaan.

Hormonen geproduceerd

1. Oxytocine: Oxytocine wordt ook wel het ‘liefdeshormoon’ of ‘bindingshormoon’ genoemd vanwege zijn rol in sociale binding, vertrouwen en emotionele gehechtheid. Bij vrouwen stimuleert oxytocine de samentrekkingen van de baarmoeder tijdens de bevalling en vergemakkelijkt het de melkafgifte tijdens de borstvoeding. Bij zowel mannen als vrouwen beïnvloedt oxytocine het sociale gedrag, waaronder de band tussen moeder en kind, de binding tussen paren en vertrouwen.
2. Antidiuretisch hormoon (ADH), ook bekend als vasopressine: ADH reguleert de waterbalans in het lichaam door de reabsorptie van water in de nieren te controleren. Het helpt lichaamsvloeistoffen te sparen door de hoeveelheid water die via de urine wordt uitgescheiden te verminderen, waardoor uitdroging wordt voorkomen. ADH speelt ook een rol bij vasoconstrictie, waardoor de bloedvaten vernauwen om de bloeddruk te reguleren.

Regulatie

De afgifte van hormonen uit de hypofyseachterkwab wordt gecontroleerd door neuro-endocriene cellen in de hypothalamus. Deze cellen synthetiseren oxytocine en ADH en transporteren deze langs axonen naar de zenuwuiteinden in de hypofyseachterkwab. Wanneer ze worden gestimuleerd, geven deze neuro-endocriene cellen oxytocine en ADH af in de bloedbaan als reactie op verschillende fysiologische signalen.

De uitscheiding van ADH wordt voornamelijk gereguleerd door veranderingen in de bloedosmolaliteit en het bloedvolume. Wanneer de bloedosmolaliteit toeneemt (wat wijst op uitdroging) of het bloedvolume afneemt (wat wijst op een lage vochtinname of bloedverlies), stimuleren gespecialiseerde osmoreceptoren en baroreceptoren in de hypothalamus de afgifte van ADH, waardoor het vasthouden van water door de nieren wordt bevorderd.

De afgifte van oxytocine wordt veroorzaakt door sensorische stimuli zoals bevalling, borstvoeding, huid-op-huidcontact en emotionele interacties. Tijdens de bevalling stimuleert het mechanisch uitrekken van de baarmoederhals en de baarmoeder de afgifte van oxytocine, wat leidt tot samentrekkingen van de baarmoeder. Op dezelfde manier stimuleert het zuigen door het kind de afgifte van oxytocine, waardoor de melkafgifte wordt vergemakkelijkt en de band tussen moeder en kind wordt versterkt.

Belangrijkste verschillen tussen de hypofysevoorkwab en de hypofyseachterkwab. 

• Oorsprong:
  • De hypofysevoorkwab ontwikkelt zich uit klierweefsel afkomstig van het embryonale orale ectoderm.
  • De hypofyseachterkwab is afkomstig van neuraal weefsel, met name een verlengstuk van de hypothalamus.
• Hormoonproductie:
  • Hypofysevoorkwab: Synthetiseert en scheidt zijn eigen hormonen af, waaronder onder meer groeihormoon, prolactine en schildklierstimulerend hormoon.
  • Hypofyseachterkwab: Bewaart en geeft hormonen vrij die door de hypothalamus worden geproduceerd, namelijk oxytocine en antidiuretisch hormoon (ADH), ook bekend als vasopressine.
• Regulatie:
  • Hypofysevoorkwab: De hormoonsecretie wordt gereguleerd door het vrijgeven en remmende hormonen geproduceerd door de hypothalamus, die door het hypofyseale portaalsysteem reizen.
  • Hypofyseachterkwab: De afgifte van hormonen wordt gecontroleerd door neuro-endocriene cellen in de hypothalamus, die oxytocine en ADH synthetiseren en deze langs axonen naar de achterkwab van de hypofyse transporteren voor opslag en afgifte.

Referenties 

1. https://science.sciencemag.org/content/213/4508/659.abstract

Laatst bijgewerkt: 01 maart 2024